Cauco-trepo
Centaurea calcitrapa
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Chaucho-trepo, Cauco-tripo, Trauco-tripo, Auriolo-masclau.
Noms en français : Centaurée chausse-trape, Centaurée étoilée.
Descripcioun :La cauco-trepo trachis dins lis ermas e lis endré riche en azoute. Avisas-vous de ié pas marcha dessubre à pèd-descaus ! Se recounèis à la primo à soun estello pougnènto au mitan de la rouseto de fueio. L'estiéu fai de flour coumpausado roso d'ounte parton de lònguis espino blanco.
Usanço :La planto èi manjadisso mai di proun amaro : "amar coume uno cauco-trepo" (TdF). Un pau óublidado, èi pamens di proun vertuouso. Se n'en servié à passa tèms pèr ajuda à leva li graviho dóu ren e dóu fege. Sèmblo que servié peréu pèr avourta (P. Lieutaghi, op.cit. p. 143).
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Centaurea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Jun à óutobre
Liò : Ermas
- Tepiero seco
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Centaurea calcitrapa L., 1753
Péuno
Paeonia officinalis
Paeoniaceae
Àutri noum : Pòni, Piéuno, Pivòni, Coucarèu, Roso-d'ase.
Nom en français : Pivoine officinale.
Descripcioun :La péuno, o roso-d'ase, trachis dins li bos clar de colo e de relarg mountagnen subretout dins la partido dóu levant de Prouvènço preaupenco. En flour es eisado de la recounèise e peréu en fru emé si dos fouliculo. Li cambo crebon l'ivèr. La subsp. de Prouvènço, ié dison huthii qu'es uno meno di proun peludo.
Usanço :P. Lieutaghi, (op.cit. p. 418) raporto que la tisano de flour ajudo à dourmi. La péuno èro cultivado à l'Age Mejan coume remèdi (racino) contro lou mau-de-la-terro (epilepsìo). L'estùdi de la planto a mes en evidènci d'ùni mouleculo (paeniflorino et paenol) emé de prouprieta analgesico, sedativo e antispasmoudico.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Paeonia
Famiho : Paeoniaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 à 12 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Bos clar
- Esclargido
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Sud
Ref. sc. : Paeonia officinalis L., 1753